نگهداری از باتری ماشین

منظور و مفهوم مراقبت و نگهداری کردن از باتری ماشین چیست ؟ در ادامه با ما همراه باشید

مراقبت مناسب از باطری شما به افزايش عمر آن کمک خواهد کرد.

• بررسی و نگهداری منظم از باطری
• ایمنی و بهداشت باتری
• آزمایش یا تست باطری
• شارژ باتری

• بازرسی و نگهداری منظم

آزمايش و بازرسی منظم به حداکثر رساندن عمر باتری کمک خواهد کرد. برای حفظ بهينه عملکرد ، حداقل يکبار در ماه يک بازرسي معمول توصيه می شود.

هنگام بازبینی باطری ماشین خود موارد زیر راهنمای شما خواهد بود :

• شارژ باطری را بررسی کنید

اکثر باطری ها دارای نشانگر یا چشمی هستند . این قطعه ( هیدرومتر ) می تواند به عنوان یک شاخص برای شارژ یا دشارژ باطری عمل کرده و به شما بگوید که شارژ چقدر است . البته راه مطمئن تری وجود دارد و آن استفاده از اندازه گیری ولتاژ با مولتی متر است . ولتاژ تقریبی قابل قبول ولتاز 12.5 یا بالاتر است .

• تست اتصالات باطری خودرو

سر باتری ها یا کانکتورها، پیچ های نگهدارنده باید سفت باشند . سرباتری ها و قطب ها باید تمیز و عاری از هر گونه کثیفی باشند برای رسانایی هر چه بهتر جریان الکتریکی

برای حفاظت بیشتر می توانید یک لایه یا مقدار کمی گریس نسوز برای محل اتصال سرباطری ها و قطب ها استفاده کنید .

اگر باطری با درپوش یا آبخور سالمی دارید ، ببینید که آيا الکتروليت کافی برای پوشش دهی صفحات سربی دارد یا خیر . در صورت پر کردن آب ، باطری را خیلی پر نکنيد زيرا در هنگام شارژ شدن باطری سطح آب بالاتر میرود و ممکن است سرريز شود و این آب با اسید خیلی خورنده همراه است و امکان آسیب رسانی به خودرو و خود شما وجود دارد. با استفاده از آب مقطر سطح الکترولیت را میزان کنید و هرگز اسيد سولفوريک اضافه نکنید .

هنگامی که باطری ( SMF ) یا بدون نیاز نگهداری ، با نشانگر آن ببینید که آیا سطح شارژ پایین آمده و یا اصلا طبق شاخص های نوشته شده روی آن باید تعویض گردد یا خیر . ممکن است باطری شما هنوز خودرو را روشن کند ولی باید به شاخص سطح الکترولیت توجه کنید که آب باطری بیش از حد کم نباشد . زیرا موجب گرم شدن و در نهایت انفجار باتری ماشین می شود .

باطری هایی که برای مدت طولانی استفاده نمی شوند باید وضعيت شارژشان يا ولتاژ را به طور مرتب بررسی کرد. در صورت افت ولتاژ پایین تر از 12.5 ولت ، باتری را شارژ کنيد و قبل از استفاده از سالم بودن آنها مطمئن شوید .

کاور کردن باتری با استفاده از عایق گرمایشی سرمایشی

برای انواع باتری کاور هایی با اندازه های مختلف وجود دارد که اجازه نمی دهد باتری در اثر مجاورت هوای گرم موتور و یا سرمای شدید آسیب جدی ببیند .

ایمنی باطری

• خطر ( اسيد باتری )

باتری دارای اسید به شدت خورنده و خطرناک است که این خاصیت اسید است و می تواند موجب سوختگی خوردگی در اعضای بدن شود .

• در صورت بروز حادثه

سریعا با اورژانس ( 115 ) تماس بگیرید . در صورت سوختگی چشم سریعا پلک ها را از هم جدا کنید و با آب شستشو را شروع کنید .

• نشتی اسيد باطری خودرو

اگر اسید روی پوست یا لباستان ریخت سریعا لباس را از خود جدا کنید و پوست و لباس خود را با آب جاری بشویید .

• الکتروليت باطری بلعيده شده است

سعی بر بالا آوردن نکنيد و آب بنوشید . به دنبال فوریت های پزشکی باشید

• منفجر شدن باطری

در هنگام شارژ ، باطری شروع به متصاعد کردن گاز های مستعد انفجاری می کنند . تقویت کننده بروز این حادثه جرقه ، آتش سیگار و فضای بسته و بدون هواخوری می تواند باشد .

تست کردن باتری

تست ، روال نگهداری از باتری ماشین است . چرا که کارکرد زنجیره ای در خودرو را از حالت نرمال خارج می کند . باتری عضو مهمی در خودروست.

برخی از آنها قبل از خرابی علائم دارند و بعضا می توانند این علائم را طوری نشان دهند که باعث اضافه شدن هزینه برای شما باشد . شاید علائم به وضوح نشانه خرابی باشد که خیلی افراد متوجه اتمام عمر آن شوند . در هر صورت این تست باید درست و اصولی انجام گیرد .

قبل از تست ،  باتری باید کاملا شارژ باشد . حتی يک باتری که مقداری تخليه شده میتواند تست ناسالم بودن را نشان دهد .

انواعی از تجهيزات تست باطری ماشین وجود دارد که برای نگهداری از باتری ماشین استفاده میشود. تستر دیجیتال ، هیدرومتر و …

هيدرومتر باتری

ميزان شارژ باتری اسيد سرب را مي توان با چگالی ( SG ) الکتروليت تعيين کرد ( چگالی اسیدی بودن در مقايسه با مرجعی مثل آب ). SG باطری را میتوان توسط فشار سنج يا با ولتاژ تثبيت شده با ولت متر اندازه گيری کرد. لطفا توجه داشته باشيد که درجه حرارت اسيد باتری در تست تاثیرگذار است .

تستر های باتری از نوع ديجيتال

کار با نوع تستر ديجيتال باطری بسیار راحت است . این مدل توسط یک پردازنده کوچک کار میکند ، ايمن اند و میتوانند به تعيين خرابی اوليه باتری را نشان دهند به اینصورت که با ارسال سیگنال به باتری ماشین از تکنولوژی مقاومت الکتریکی ( آمپدانس )  استفاده میکند تا سلامت باتری را نشان دهد .

تسترهای قابل تنظیم

تست استاندارد بار باتری تا 50% ظرفیت CCA آن (cold Cranking Amperes ) که به مدت 15 ثانيه است. اگر باطری ولتاژ بالای 9.6 ولت باشد باطری قابل قبول است. به عنوان مثال باطری که دارای آمپر CCA 600 است بايد در 300 CCA به مدت 15 ثانيه تست شود.

تعبير استاندارد نتيجه اين است که اگر در پايان آزمايش 15 ثانيه ، ولتاژ بارگذاري شده بين 9/6 ولت و 10.6 ولت باشد ، باتري خوب تلقي مي شود. اگر نتيجه زير 9.6 ولت باشد ، باتري خوب نيست و ممکن است موتور را خاموش نکند. هميشه توصيه مي شود مشخصات مشخصات فردي سازنده را بررسي کنيد.

تستر های تخلیه ثابت

آزمايش تخليه ثابت روش ساده ای برای بررسی ظرفيت باتری است و معمولاً در باتری های Deep Cycle انجام میشود.

این تستر باتری به حالت يک شدت جريان از پيش تنظيم شده ( آمپر ) کار می کند تا وقتیکه به يک ولتاژ از تعریف شده برسد و قطع شود . بزرگترين چالش اين نوع تستر زمان لازم برای تست باتری است.

مثال : اگر باطری 100 آمپر ساعت را روی 5 آمپر آزمايش کنيد ، این تست تا 20 ساعت طول میکشد .

شارژ باتری

• انتخاب شارژر صحيح

باطری های اسيد سرب بايد در 3 مرحله شارژ شوند. جريان ثابت (تقويت) ، ولتاژ ثابت (جذب) و بار شناور.

هنگام انتخاب شارژر باتری ، انتخاب يک شارژر مهم است چراکه ولتاژ و جريان شارژ مشخص شده را متناسب با نوع باتری ارائه میدهد. مناسب بودن باتری های ای جی ام ( AGM ) ، ژل و …

• برای شارژر های دستی

نظارت داشتن بر ولتاژ باتری در هنگام شارژ براي کاهش خطر شارژ بيش از حد خیلی مهم است .
برای بررسی ولتاژ انواع مختلف باتری به پارامتر های نوشته شده دقت نمایید .

سيلد و غیر سیلد : ثابت  14.4 ، شناور تا 14.8V  تا 13.5V
AGM battery ( عایق شيشه ای مات ) ثابت 14.6 ، شناور 14.8V 13.6 تا 13.8V
ژل الکتروليت ثابت : 14.2 ، شناور 14.4V 13.6 تا 13.8V

دماي توصيه شده برای شارژ 25 درجه سانتی گراد بوده و در صورت مشاهده دمای 50 درجه برای باطری  ، بايد شارژ متوقف شود.
مشخصات فوق برای باطری های اسيد سرب 12 ولت است. هنگام شارژ باتری های 6 ولت ، این اعداد تقسیم بر دو خواهد شد . برای جلوگیری از خشک شدن الکترولیت توصیه می شود از شارژر های شناور استفاده نکنید .

• جريان شارژ چقدر باشد ؟

جريان شارژ ايمن توصيه شده 10% از ظرفیت 20 ساعته باتری (AH) است. به طور مثال اگر میخواهيد باطری 100Ah را شارژ کنید ، جريان شارژر توصيه شده برای آن 10 آمپر خواهد بود. بهترین نوع شارژ کردن ، آهسته بودن آن است . باتری که سریع شارژ شود مانند انسانیست که برای ورزش ، نرمش اولیه را انجام نداده و به بدنش شوک و فشار بیهوده وارد می کند .

باتری نشانه هایی از شوک و شکست را نشان می دهد؟

• باطریهای تخليه شده

يک باطری دشارژ شده هنگام شارز بايد با يک دماسنج بررسی شود. به دليل مشکلی در سيستم الکتريکی ( لغزش تسمه دینام آلترناتور ، ، مقاومت بالا در اثر خوردگی یا کثیفی اتصالات ).

نکته های مهم

ارتعاشات میتواند عمر باطری را کاهش دهد . برای محدود کردن لرزش هميشه از گيره استاندارد و محکم استفاده کنيد. همچنین در بعضی خودرو ها نیز مشاهده می شود که سینی زیر باتری شکسته یا شل شده ای دارند و باتری کج شده یا تکان می خورد .

• چرا باطری ماشین خراب میشود ؟

باطری ها به علت ساختار شیمیایی که دارند دارای عمر محدودی هستند که بسته به شرايطی که استفاده میشوند عمر متفاوتی دارند . اما خرابی را می توان به دو دسته طبقه بندی کرد :

1. در هنگام تولید باطری
2. در هنگام استفاده از باطری

خطای توليد

این مورد معمولا در 90 روز ابتدایی اتفاق می افتد .

مدارها و سلولهایی که از بین می رود یا تضعیف می شود .

شکست داخلی در باطری
در اثر حمل غیر استاندارد باتری هنگام جابه جایی رخ می دهد . البته پیشرفت در خطوط و حمل و نقل باعث کمتر شدن این قبیل از اتفاقات شده است .

خطاهای استفاده از باطری

این اتفاقات دیگر خارج از کارخانه و فضای مربوط به آن است . علت هایی مانند ایراد در سیستم برق خودرو ، استفاده های نادرست از باطری و خودرو و…

• آسيب فيزيکی

نصب نادرست بر روی وسایل ، کاربری و ذخيره سازی نادرست موجب صدمه رساندن به باطری می شود .

• عدم نگهداری و سرویس از باتری ماشین

بی توجهی به سطح الکترولیت باطری و پایانه های باطری برای جلوگیری از سولفات شدن صفحات و آسیب به آن . و همچنین عدم استفاده از باطری به مدت طولانی .

• شارژ بيش از حد

شارژ زیاد باعث خشک شدن الکترولیت و خرابی باطری می شود .

• کمبود شارژ

مسافت کوتاه رانندگی و عدم کار شارژر ، استفاده از مصرف کننده ها مانند چراغ و سیستم صوتی تصویری در هنگام عدم شارژ .

باتری آنتایم ، باطری سیار